Het rendement van zonnepanelen: zo haal je er alles uit

Wanneer je kiest voor zonnepanelen, dan wil je vanzelfsprekend het beste rendement uit je installatie halen. Hoe installeer je die het best? Wij schotelen je enkele slimme ingrepen voor mét een positief effect op je energiefactuur.

Wat is de opbrengst van een zonne-installatie?

Of je nu een groene toekomst voor ogen hebt of graag een slimme investering wilt doen, het financiële plaatje van zonnepanelen is een bepalende factor. De opbrengst en bijhorende terugverdientijd van mogelijke zonnepanelen houden elke geïnteresseerde bezig.

Hoe wordt het rendement van een zonnepaneel berekend?

Om het rendement van een zonnepaneel te kunnen bepalen, moet je weten wat het precieze vermogen is. We drukken het vermogen van een zonnepaneel uit via de term Wattpiek (Wp). Dit gaat om het vermogen dat het zonnepaneel haalt,  in de meest ideale en zonnige omstandigheden. Een zonnepaneel van 290 Wp zal in België nooit dat ideale vermogen halen. Hoe graag we het ook willen, België ligt niet aan de Costa del Sol. Daarom maken we gebruik van een omrekenfactor van 0,9 (bepaald door de VREG) om de echte opbrengst van een paneel te berekenen.

Een zonnepaneel van 290 Wp zal dus per jaar 261 kWh (290 Wp x 0,9 = 261 kWh) opleveren. Beantwoordt jouw jaarverbruik dus aan het gemiddelde van 3500 kWh, dan zul je minstens 13 (13 x 261 kWh = 3393 kWh) zonnepanelen op je dak moeten installeren om voor het merendeel van je eigen verbruik in te staan.

Wat is het gemiddelde rendement van een zonne-installatie?

Dagelijks een portie zonne-energie en vitamine D, heel wat mensen tekenen hier meteen voor. Aangezien de zon ons niet laat weten wanneer ze van de partij is, is het moeilijk om jouw toekomstige opbrengst precies te voorspellen. Maar heel wat tools en websites kunnen je vertellen wat je mag verwachten als je zonnepanelen installeert.

Weerman Frank Deboosere geeft op zijn eigen website een inkijk in de opbrengst van zijn zonnepanelen, je krijgt er dus de cijfers van vandaag te zien. Je kan er ook de gemiddelde opbrengst van zijn zonnepanelen per maand in kWh aflezen.  Aan de hand van enkele factoren (postcode, aantal zonnepanelen, hellingsgraad van je dak,…) kan je via deze calculator het verwachte rendement berekenen per dag. Op de Zonnekaart kan je dan weer achterhalen of jouw dak geschikt is voor zonnepanelen en wat de terugverdientijd is van jouw installatie.

Welke factoren beïnvloeden het rendement én wat kan je eraan doen?

Minder goede oriëntatie en dakhelling?

Dacht je dat een dak pal op het zuiden moet gericht zijn om voldoende verbruik te dekken? Niet helemaal correct. Een zuidgericht dak met een hellingsgraad van ca. 35° is in België inderdaad ideaal. Hoe meer je dak hiervan afwijkt, hoe minder energie je zonnepanelen kunnen opwekken. Een minder ideale oriëntatie kun je echter op twee manieren compenseren om toch voldoende rendement te halen.

• Is het oppervlak van je dak groot genoeg, dan kun je enkele zonnepanelen toevoegen aan de reeks om even veel stroom te genereren als een perfect georiënteerd dak. Per paneel zal je dan iets minder kW (kilowatt, hoeveelheid elektrische energie) produceren, maar het geheel zal je jaarbehoefte aan elektriciteit dekken.
• Is de beschikbare oppervlakte van je dak te beperkt om meer panelen te installeren, bijvoorbeeld omdat er dakramen in de weg zitten, dan kunnen hoogrendementspanelen het verschil maken. Die leveren voor eenzelfde oppervlakte meer kilowatt op dan klassieke panelen. De investering is per paneel iets hoger, maar je zal het positieve effect ongetwijfeld merken op je energiefactuur.

Meestal worden zonnepanelen op een schuin dak parallel met het dak gelegd. Dat is de mooiste oplossing en bovendien ook de goedkoopste en stevigste. Wijkt de helling van je schuin dak sterk af van 35°, dan zou je kunnen overwegen je panelen onder een hoek op je schuine dak te monteren. De meerkosten hiervan wegen echter niet op tegen de eventuele meeropbrengst.

Heeft jouw woning een plat dak?

Afhankelijk van de afmetingen biedt een plat dak het grote voordeel dat je de panelen meestal pal op het zuiden kunt richten. De hellingsgraad van de panelen is weliswaar meestal beperkt, omdat ze anders te veel wind vangen en elkaar overschaduwen.

Valt er schaduw op jouw dak?

Zonnepanelen worden meestal in serie met elkaar verbonden, wat gevolgen heeft voor het rendement. In zo’n string van zonnepanelen in serie wordt de opbrengst bepaald door het minst presterende paneel. Stel dat één paneel enkele uren per dag deels in de schaduw ligt door een schoorsteen en slechts op halve kracht draait, dan zullen alle andere panelen op je dak ook op halve kracht presteren. Wanneer je zonnepanelen installeert met Power Optimizers dan is dit probleem van de baan.

Elke Power Optimizer zal per paneel het maximum uit je installatie halen. In dit geval zal enkel het zonnepaneel dat door een schoorsteen, een boom of een hardnekkige wolk in de schaduw ligt, minder presteren. Je hebt dan wel een bijpassende omvormer nodig. 

De kwaliteit en het onderhoud van zonnepanelen

Elk zonnepaneel verliest met de jaren aan rendement. Ga resoluut voor kwaliteitsvolle zonnepanelen waarvan de fabrikant garandeert dat de degradatie, het afnemende rendement, beperkt blijft. Je aanvankelijke investering is iets groter, maar de zonnepanelen zullen heel wat langer hun hoge rendement behouden.

Als je kiest voor kwaliteit, is het des te belangrijker om je zonnepanelen goed te onderhouden. Ligt je huis in een bosrijk gebied met kans op mosvorming, een vochtige streek met mogelijke aanslag op je panelen of in de buurt van fabrieken met roetvorming? Het rendement van zonnepanelen kan per jaar tot 3 à 4% afnemen als je ze niet regelmatig laat schoonmaken.

Heb je nog praktische vragen rond zonnepanelen? Wel, dan kan deze virtuele infosessie rond zonnepanelen misschien wel raad brengen.

Andere aandachtspunten die het financiële plaatje beïnvloeden

Hoeveel energie zul je morgen verbruiken?

Het is bovendien de kunst om optimaal gebruik te maken van je eigen energie. Een installateur moet inschatten wat je jaarlijkse elektriciteitsverbruik is en in functie daarvan de juiste hoeveelheid van het juiste type zonnepanelen aanbevelen. Sta daarom stil bij je toekomstplannen: zal je in de nabije toekomst meer of minder energie nodig hebben dan je huidige verbruik? Moet het rendement van je zonnepanelen in de toekomst dus omhoog?

Wil je binnenkort energiebesparende investeringen doen zoals in een energiezuinige wasmachine of led-verlichting, dan zal je verbruik afnemen. Anticipeer in dit geval door minder zonnepanelen te kiezen en de perfecte balans te vinden tussen kosten en opbrengst. Omgekeerd: overweeg je de aanschaf van bijvoorbeeld een elektrische wagen, dan kan het verstandig zijn je zonnepanelen ‘op de groei’ te kopen.

En wat met de groenestroomcertificaten en subsidies?

In Vlaanderen worden voor nieuwe installaties geen groenestroomcertificaten meer afgeleverd. In Wallonië en het Brussels Gewest is dit (voorlopig) wel nog het geval. Voor heel wat consumenten was/is dit één van de redenen om de installatie van zonnepanelen te overwegen.

De kosten van een zonne-installatie zijn de voorbije jaren zo gedaald, dat je de groenestroomcertificaten of andere subsidies niet meer nodig hebt om de investering te compenseren. Maak je een slimme keuze, dan kun je op het einde van het jaar je factuur tot een minimum beperken.

In geen tijd zonnepanelenexpert worden? Schrijf je hier in.