Besparingstips voor de landbouw

Energie is in de landbouwsector een grote kostenpost. Ook voor jouw landbouwbedrijf? Je kunt nochtans heel wat besparen op je energiefactuur. Slimme innovaties helpen je daarbij. Maar ook jij kunt met jouw bedrijf energie besparen door de nadruk te leggen op zuinig verbruik. Met deze handige tips kun je zelf eenvoudig aan de slag! Zowel in je landbouwbedrijf, onderweg of op (thuis)kantoor.

Zorg voor een comfortabel landbouwbedrijf

Het is altijd aangenamer om in een comfortabele omgeving te werken. Isoleer daarom jouw landbouwbedrijf, zodat het niet te koud is in de winter en niet te warm in de zomer. Dat je kosten daardoor dalen voor verwarming en koeling is mooi meegenomen!

Isoleren van je landbouwbedrijf

Er ontsnapt niet alleen warmte langs niet-geïsoleerde daken en muren, ook de staat van de ramen is minstens zo belangrijk. Heb je nog ramen met enkel glas? Weet dan dat ramen met dubbel glas jou vier tot zes keer minder warmteverlies kunnen opleveren. Kies je meteen voor hoogrendementsglas, dan kan je hier je energiewinst berekenen.

Wist je dat een gebouw tot 30% van zijn warmte verliest als het dak niet geïsoleerd is? Het isoleren van je dak is dus de investering meer dan waard. Zeker als je een verwarmd dierenverblijf hebt. Reken voor dakisolatie op een bedrag van 40 euro per vierkante meter. Deze prijs is slechts een indicatie en is afhankelijk van het soort dak (hellend of vlak) en het gebruikte isolatiemateriaal. Consulteer zeker een erkend vakman in je buurt voor een goed uitgewerkte offerte.

De spouwmuur wilt ook wat
De spouwmuur is de ruimte tussen de binnen- en buitenmuur van je verwarmd dierenverblijf. Hij voorkomt vochtproblemen, maar heeft ook een isolerende functie. Het is bovendien mogelijk om een spouwmuur te isoleren. Zo beperkt je het warmteverlies via je buitenmuur. Spouwmuurisolatie kan vanaf ongeveer 17 euro per vierkante meter.

Nieuwsgierig naar de winst die je kan maken wanneer je investeert in spouwmuurisolatie? Deze tool van de Vlaamse overheid laat het je meteen weten.

Isoleer je vloer
Wist je dat er langs de vloer van je landbouwbedrijf veel warmte verloren gaat richting de ondergrond? Daarom is vloerisolatie een aanrader. Zeker als je een verwarmd dierenverblijf hebt.

Ventilatie niet vergeten
Isolatie is onlosmakelijk verbonden met ventilatie. Wanneer je er resoluut voor kiest om je bedrijf doorgedreven te isoleren, mag je een goede ventilatie niet over het hoofd zien. Maak ventilatiekanalen luchtdicht om zo het warmteverlies door lekkages in het ventilatiekanaal te beperken. Voorzien ook frequentieregelaars voor jouw ventilatoren. Zo beperk je het debiet van je ventilatoren.

Is dit soort investering niet voor nu? Met deze kleine tips geraak je ook al een eind op weg:

Leidingen houden van isolatie
Isoleer leidingen in niet-verwarmde ruimtes. Het is daarbij belangrijk dat je de isolatie correct en goed sluitend aanbrengt. Voor het isoleren van de waterleidingen kun je makkelijk zelf aan de slag. Een bezoek aan een doe-het-zelfzaak en een minieme investering later – leidingisolatie is er al vanaf 3 euro per meter – kan je al aan het werk.

Boiler met isolatielaagje
Wist je dat je het warmteverlies van je boiler kunt terugdringen met 90% als je het waterreservoir isoleert? Een optimale isolatielaag heeft een dikte van 10 cm. Je kunt kiezen uit tal van materialen zoals polyurethaanschuim, minerale wol of polystyreen. Kies bij voorkeur voor materialen die je los op de boiler kunt aanbrengen.

Ontkalk de boiler ook regelmatig, want kalkaanslag is een ‘ware aanslag’ op het rendement én je energiefactuur.

Tochtstrips doen wonderen
Breng tochtstrips aan tussen kieren en spleten onder deuren. Er zijn soorten genoeg. Bovendien zijn ze gemakkelijk aan te brengen.

Geniet optimaal van zonne-energie

Investeren in zonnepanelen is een slimme zet. Niet alleen dalen je energiekosten, de waarde van je landbouwbedrijf gaat de hoogte in. Het E-peil, hoe jouw landbouwbedrijf presteert op vlak van energiezuinigheid, gaat mooi in dalende lijn. Hoe lager deze score, hoe harder jij mag juichen.

Aantrekkelijke terugverdientijd
De investering in zonnepanelen heb je in vijf à zes jaar terugverdiend, omdat de technologie heel wat goedkoper is geworden ten opzichte van de beginjaren.

Energiefactuur daalt live
Een zonnige dag? Met een terugdraaiende teller zie je als het ware ‘live’ je energiefactuur dalen.

Verlichting in je landbouwbedrijf

Goede verlichting is belangrijk. Benut zoveel mogelijk het daglicht. De zon schijnt gratis! Gebruik je nog oude TL-lampen met vetweefsel en voorschakelapparaten (T-12-lampen)? Vervang ze door ledlampen met de kleinste wattage en de langste levensduur voor het meeste licht (lumen). In vergelijking met een gloeilamp is een ledlamp maar liefst 20 keer efficiënter. Bovendien wordt bij een gloeilamp 90% van de energie omgezet in warmte en slechts 10% in licht. In het geval van een ledlamp is dat 50% warmte en 50% licht.

Natuurlijk, de meest energiezuinige lamp is de lamp die niet brandt. Doe dus het licht uit in de ruimtes waar je niet bent. Andere kleine tips:

Vaarwel oude halogeenlampen
Vervang oude halogeenlampen door ledlampen. Halogeenlampen verbruiken meer aangezien hun energie verloren gaat aan warmte.

Armaturen met dimfunctie
Kies voor armaturen die ledlampen of hoogfrequente langwerpige TL-lampen (TL5) kunnen dimmen. Zo kun je het vermogen beperken van je verlichting in het dierenverblijf en verwerkingshal.

Voorzie spanningsverlagingstoestel
Deze verlagen de spanning naar 207 tot 210 volt voor conventionele verlichting met langwerpige TL-lampen (TL8).

Halveringsschakelaar op biggenlamp
Met een halveringsschakelaar kun je het onnodig aanstaan van je biggenlamp voorkomen.

Detector time
Het doven van de lichten als je jouw landbouwbedrijf verlaat, kun je natuurlijk wel snel eens vergeten. Een bewegingsmelder kan hier een goede oplossing zijn. Zo zal de lamp in de gang aanknippen als iemand passeert, maar zal de lamp ook uitgeschakeld worden als er al eventjes niemand meer binnengewandeld is. Een bewegingsmelder is vanzelfsprekend niet geschikt voor elke ruimte.

Toestellen in je landbouwbedrijf

Gebruik je toestellen waar leidingen voor nodig zijn, zoals een compressor? Zorg er dan voor dat je je toestel niet te ver van de leidingen plaatst. Dit zorgt voor minder drukverlies, waardoor je een minder zware compressor moet aanschaffen. Controleer ook regelmatig de leiding op scheuren om zo drukverlies te vermijden.

Nieuwe toestellen
Let bij de aankoop van nieuwe toestellen erop dat ze energiezuinig zijn, met een A+ of A++ label.

Plaats stekkerblokken met aan/uit-schakelaar
Op die manier kun je toestellen die je niet gebruikt gemakkelijk tezamen uitschakelen.

Controleer pompen
Inspecteer de elektrische motoren van je pompen op mogelijke besparingen. Een oudere pomp kan inefficiënt werken en te groot dan nodig zijn. Bijkomende tip: vervang oudere dieselgestuurde pompen.

Een warmtepomp voor stallen installeren
Win warmte uit ventilatielucht in stallen met een warmtepomp. Zo voorkom je dat warmte met ventilatielucht naar buiten wordt afgevoerd.

Voorzie een frequentieregelaar op je vacuümpomp
Zo voorkom je het onnodig aanstaan van de vollast op je vacuümpomp.

Evalueer het nut van kleppen en dempers
Zoek naar besparingen in elk proces waarbij vloeistof of luchtstromen worden geregeld met een klep of demper. Een klep verbruikt veel van de energie die in de eerste plaats de stroom creëerde. Je krijgt een beter financieel rendement op een aandrijving met instelbare snelheid die de motor met een meer geschikte snelheid laat draaien.

De plaatsbepaling van je toestellen
Zorg ervoor dat verwarmingstoestellen en ventilatoren elkaar niet bevechten. Kijk de instelpunten die ventilatoren inschakelen dus goed na.

Tools kunnen hulp bieden
Overweeg om externe bronnen te gebruiken. Er zijn bijvoorbeeld programma’s beschikbaar die jou kunnen helpen bij het nemen van belangrijke beslissingen. Zoals? Een verschuiving naar ‘no-till’. Je kunt daardoor beter voorspellen wat een dergelijke grote verandering zou betekenen.

Weersafhankelijke regelingen
Op je ketel of cv-groep kun je een weersafhankelijke regeling inschakelen. Hiermee regel je automatisch de aanvoertemperatuur van het water voor je centrale verwarming. Helemaal op basis van de buitentemperatuur.

Voorkoeler in tank
Moet je melk koelen? Voorzie dan een voorkoeler voor een energiezuinige toepassing.

Regeling voor temperatuurvariatie
Zorg ervoor dat je voor dag en nacht de temperatuur kunt regelen. Dat is vooral handig voor wanneer je energiezuinig akkerbouwproducten wilt bewaren.

Beweeg je energiezuinig voort

Ook met jouw landbouwvoertuigen kun je energiezuiniger omspringen. Vervang bijvoorbeeld lucht- en brandstoffilters op tractoren en pick-ups. Dit kan een brandstofbesparing van 3-4% opleveren. Controleer tevens de bandenspanning, de ballast van de tractor en de wielslip. Vergeet ook niet de riemspanningen te controleren. Hou de ventilatorbehuizingen en messen schoon!

Elektrisch rijden iets voor jou?

Je spaart niet alleen het milieu, maar ook op je rekening. Je geniet namelijk van fiscale voordelen als je voor elektrisch rijden kiest. Tot 2020 is de verkeersbelasting gratis. En je bent in Vlaanderen vrijgesteld van de Belasting Op Inverkeerstelling (BIV) als de CO2-uitstoot van je wagen lager is dan 50 g/km. Wist je trouwens dat er ook een breder gamma aan elektrische bestelwagens rondrijdt? Je laadt ze waar en wanneer je wilt. Heb je zonnepanelen? Dat vormen ze met je wagen een perfecte combo.

Duurzame levensstijl

Duurzaam leven zit soms in de kleine dingen. Kies bijvoorbeeld voor een thermos of drinkbus in plaats van plastic bekertjes of flessen. Vermijd aluminiumfolie en kies voor een brooddoos of herbruik de broodzak. Stop daarin eens een vegetarische lunch met ingrediënten van de lokale boer. Neem alles mee in een rugzak of andere draagtas die niet van plastic is. Of helemaal iets anders: wist je dat er een zonnelader bestaat om jouw gsm onderweg op te laden?

Trek de energiebesparing door in je thuiskantoor

Af en toe moet er ook papierwerk gebeuren. Dat kan op jouw kantoor bij je thuis. En ook daar kun je energie besparen via kleine aanpassingen.

Inrichting van je thuiskantoor

Ben je van plan om jouw kantoor een likje verf te geven? Schilder je muren in lichte tinten. Muren in een lichte kleur weerkaatsen maar liefst 60% tot 90% van het licht. Zo hoef je veel minder snel de verlichting in te schakelen. Andere tips:

Warme materialen
Van een ruimte kan gezegd worden dat ze erg ‘warm’ aanvoelt. Dat duidt niet op de temperatuur, maar wel op het effect van de warme materialen. Kies bijvoorbeeld voor een houten parketvloer, een vloerbedekking uit kurk of een goed geïsoleerde stenen vloer.

Ramen en deuren sluiten als het kan
Tussen verschillende kantoorruimtes houd je de deuren en ramen best gesloten. Een eenvoudige manier om geen energie te verliezen.

Geef de radiatoren hun ruimte
Het is beter om niets op de radiatoren te leggen of ze te bedekken. Je zet er ook best geen kasten of bureaus voor. Zo belemmer je de warmteafgifte niet.

Zonnewering helpt verkoelen
Om het gebruik van airco te verminderen maak je best optimaal gebruik van zonnewering. Daardoor daalt de temperatuur binnen met gemakkelijk 4 tot 6 °C.

Doe de gordijnen toe
Heb je lamellen of gordijnen in je kantoor? Doe ze ’s avonds toe. Hetzelfde geldt voor rolluiken die je laat zakken. Op die manier houd je de warmte binnen.

De thermostaat in je thuiskantoor

In weinig gebruikte kantoorruimtes mag de temperatuur lager. Hierdoor kun je veel besparen. Let er wel op dat je kantoor vorstvrij (+6 °C) blijft. Andere tips:

Een graadje minder wanneer je stilzit
Wanneer het tijd is voor papierwerk, mag de thermostaat een graad lager. Van 21 °C naar 20 °C. Hierdoor bespaar je 7% energieverbruik.

Nachtstand aan bij einde werkdag
Laat de thermostaat op nachtstand gaan een uur voor je jouw kantoor verlaat. Je voelt het verschil niet én je bespaart energie. Maak het verschil tussen dag (20 °C) en nacht (16 °C) niet groter. Anders koelt je kantoor te sterk af en moet je meer energie gebruiken om het terug op te warmen.

De toestellen in je thuiskantoor

Het gebeurt dat de radiatoren op je kantoor lucht bevatten. Dan worden ze niet volledig warm. Ontlucht ze dus voor een hoger rendement. Bij voorkeur in het begin van het stookseizoen. Andere tips:

Bijverwarmen op elektriciteit is duur
Extra elektrische vuurtjes verbruiken gek veel. Ze zijn dus duur. Vermijd daarom bijverwarmen op elektriciteit.

Condensatieketel op aardgas is een aanrader
Ben je aan een nieuwe verwarmingsketel toe? Dan is kiezen voor een condensatieketel op aardgas een slimme keuze. Voor een condensatieketel moet je een budget voorzien van minstens 2.500 euro. Deze zijn wel veel energiezuiniger. Je kunt maar liefst 11% besparen op je energiefactuur. Wil je graag een ‘groener’ systeem? Combineer de condensatieketel dan met zonnepanelen tot een zogenaamde zonnegascombi. Zo bespaar je nog meer op je energiekosten én doe je het milieu een plezier.

Laat aircotoestellen niet vrij staan
Zeker in de zomer zijn vrijstaande aircotoestellen te vermijden. Op jaarbasis verbruikt anders een klein aircotoestel van 1.400 W al gauw 700 kWh meer.

Plaats stekkerblokken met aan/uit-schakelaar
Op die manier kun je toestellen die je niet gebruikt gemakkelijk tezamen uitschakelen.

Plaats schakelaars tussen stopcontact en dimmer
Of trek de stekker gewoon uit. Heel wat dimmers blijven anders energie verbruiken. Ook als de lamp niet brandt.

Verwijder lader/transformator na werkdag uit stopcontact
Een lader (bv. voor laptop of gsm) of een transformator (bv. voor een printer) verbruikt ook stroom als je het toestel niet gebruikt.

Vakantie: zet werkmodus én toestellen uit
Vergeet ook de koelkasten niet leeg te maken en uit te schakelen.

Maak iedereen energiebaas

Duid een verantwoordelijke aan die ’s avonds op energiejacht gaat in je bedrijf. Controleer meteen of alle ramen en deuren gesloten zijn. Vergeet ook niet te blijven communiceren over energiegebruik. Hang bijvoorbeeld gebruiksaanwijzingen en meldingen uit, deel een overzicht van het energieverbruik, …

Veel van deze tips kun je trouwens ook thuis toepassen. We schreven 90+ tips om thuis energie te besparen.

Op de officiële website van het Vlaams Energieagentschap (VEA) van de Vlaamse overheid – www.energiesparen.be – kun je nog heel wat andere nuttige informatie terugvinden.

Wil je grotere investeringen doen, zoals zonnepanelen leggen of isolatie plaatsen? Check dan zeker de websites van de overheden om te weten te komen of je recht heeft op subsidies:

• https://www.energiesparen.be/subsidies
• https://energie.wallonie.be/fr/primes.html?IDC=7015
• https://leefmilieu.brussels/themas/energie/premies-en-stimuli/de-energiepremies-2018

Veel succes met deze besparingstips. Heb jij nog een tip? Laat het ons weten!